ازدواج به مثابه یک پدیده اجتماعی، از دیرباز در سرزمین پهناور ایران، با آداب و رسوم و فرهنگهای گوناگون اقوام مختلف، جلوهای رنگارنگ و جذاب به خود گرفته است. گویی هر قوم، با زبان و لحن خود، نغمهی عشق و پیوند را زمزمه میکند و شور و شادی این سنت دیرینه را به اوج میرساند.
خواستگاری یکی از مقدمات ازدواج است و هدف از برگزاری آن اظهار تمایل یک طرف به ازدواج با طرف دیگر است. مراسم خواستگاری، گامی مهم در مسیر ازدواج و تشکیل خانواده است. این آئین، فرصتی برای دو نفر و خانوادههایشان فراهم میکند تا با شناخت بهتر از یکدیگر، زمینه را برای آغاز زندگی مشترک فراهم کنند. با ما در تالار ترحیم قصر گلها همراه باشید.
در این آداب و رسوم، احترام به بزرگان، حفظ اصالت و ارزشهای فرهنگی، و شادی و شور و نشاط موج میزند و گاه با خواندن شعر و آواز و گاه با رقص و پایکوبی، این پیوند مقدس گرامی داشته میشود.
در این میان، نقش بزرگان و ریشسفیدان در هدایت و راهنمایی جوانان، نقشی کلیدی است. آنها با صبر و حوصله، به زوجین در انتخاب آگاهانه و یافتن شریک مناسب زندگی یاری میرسانند.
ایران، سرزمینی پهناور با اقوام و فرهنگهای متنوع است که هر کدام آداب و رسوم خاص خود را در مراسم خواستگاری دارند. در این مطلب به برخی از این رسوم در اقوام مختلف میپردازیم:
در میان اقوام کرد، پس از انتخاب دختر مورد نظر توسط خانواده داماد، مراسم خواستگاری برگزار میشود. پس از توافق بین خانوادهها و رضایت عروس، در مراسمی به نام “دست ماچ کده”، یکی از فامیل داماد دست تمام فامیل عروس را به نشانه احترام میبوسد. سپس، مراسم عقد یا “ماره بریه” انجام میشود و بعد از آن، نوبت به “شیرینی خوران” یا “جل کرده نه” میرسد. در روز عروسی، عروس به همراه فامیل خود به سمت خانه داماد حرکت میکند و داماد با پاشیدن نقل، سیب و انار به رسم “شاباش” از او استقبال میکند.
اطلاعات بیشتر: استایل و میکاپ مراسم خواستگاری با تالار قصر گلها
ازدواج در میان لرها با مقدماتی مانند “سرنجه” (انتخاب دختر توسط خانواده داماد)، “خواستگاری” و “کیخایی” (توافق دو خانواده) آغاز میشود. در گذشته رسم “ناف بران” یا “بلکه” نیز رایج بود که در آن نوزاد دختر را برای پسری خاص در نظر میگرفتند، اما امروزه این رسم کمتر رواج دارد. پس از توافق نهایی، “سیاهه” یا لیست جهیزیه تهیه شده و “خرج برون” شامل مهریه و شیربها تعیین میشود. گاه پدر عروس بخشی از شیربها را به عنوان “ته دستمالی” به داماد هدیه میدهد.
برای رزرو سالن تولد از تالار قصر گلها وارد این بخش شوید.
معمولاً بعد از انتخاب دختر مورد نظر مراسم خواستگاری که به آن به اصطلاح گندونن میگویند انجام میشود. سپس اگر طرفین توافق کرده باشند، با حضور بزرگان مراسم حلقه کنان انجام میشود که خانواده داماد حلقهای را جهت نشان کردن عروس به او میدهد همچنین مراسم بله برون نیز انجام میشود که در اصطلاح به آن هبرجنی میگویند. خانوادهها برای اینکه مهریه عروس خانم را معلوم کنند مراسم بربند مال را اجرا میکنند. سپس قبل از مراسم اصلی عروسی جل بندی را اجرا میکنند، جل در اصطلاح بلوچی به معنی پارچه است که با سوزن دوزی بلوچی تزیین کرده و قبل عروسی در یک اتاق از آن به عنوان پرده استفاده میکنند تا روز عروسی، عروس خانم را کسی نبیند و از شر شیاطین به دور باشد.
پس از مراسم خواستگاری و توافق بین خانوادهها و جواب مثبت عروس خانم، مادر داماد یا مادر شوهر عروس خانم که به او به اصطلاح اصفهانیها خارسو میگویند. یک پارچه ترمه، دستبند و یک جفت گوشواره برای عروس هدیه میبرد که به این مراسم شیرینی خوران میگویند.
مراسم خواستگاری شیرازیها مانند دیگر اقوام ایرانی انجام میشود اما مورد جالبی که وجود دارد نحوه جواب دادن عروس خانم در مراسم خواستگاری است، درواقع اگر جواب او مثبت باشد برای پذیرایی شربت میآورد و اگر جواب منفی باشد معمولاً دیگر اعضای خانواده چایی میآورند. بعد از توافق طرفین در مراسم خواستگاری (یا به زبان شیرازی ها دلالگی) و معلوم کردن مهریه و شیربها، مراسم بله برون انجام میشود و خانواده عروس تحقیقات لازم را انجام میدهند و مورد متفاوت با دیگر اقوام این است که یک روز سر زده به خانه داماد میروند. پس از آن تاریخ مراسم عقد کنون و دست بوسون مشخص میشود.
در خانوادههای مازندرانی پس از انتخاب دختر و مراسم خواستگاری، مراسم آره گیرون یا بله برون انجام میشود که به خانه عروس خانم رفته و انگشتری نامزدی را در دستش میکنند. پس از آن برای مراسم عروسی یا ویلاج برنامه ریزی میکنند که معمولاً سه تا هفت روز است.
پس از مراسم خواستگاری مراسم بله برون یا صورت برون انجام میشود. و پس از آن رسم اسباب واچینی انجام میشد که چند هدیه مشخص برای عروس خریداری میشود. سپس مراسم شیرینی خوران انجام میشود.
برای رزرو تالار مهمانی خصوصی از تالار قصر گلها با مشاورین این تالار در ارتباط باشید و با شماره ۰۹۱۲۲۳۰۰۱۴۷ تماس بگیرید.
در اقوام بختیاری عروسی به چند شکل انجام میشود که اسامی خاصی دارد از جمله: ازدواج ناف برون، ازدواج گا ب گا، ازدواج فامیلی، ازدواج ناف هم بری و ازدواج خین برون که هر کدام مراسم خاصی دارند. در ازدواج ناف برون همانطور که از اسمش میتوان حدس زد به این شکل است که زمانی که نوزاد دختر به دنیا میآید به اصطلاح ناف او را به اسم پسری که خانواده در نظر گرفتهاند میبرند و آنها باید در آینده باهم ازدواج کنند.
پیش از خواستگاری رسمی (المشیه یا المشایه)، پسر باید از عدم وجود “ناهی” یا معترض به ازدواج در بین خویشاوندان دختر اطمینان حاصل کند. سپس، جلسه خواستگاری با حضور بزرگان و ریش سفیدان در مُضیف (مهمانخانه عربی) برگزار میشود. این جلسه که به خطبه معروف است، به تعیین مهریه یا صداق اختصاص دارد. زنان عرب برای نشان دادن رضایت خود به خواستگاری، میگویند: “مکانکم مفروشه” (یعنی جای شما فرش شده است). قبل از این نشست رسمی، خانواده داماد برای دختر انگشتر، عبایه (چادر عربی) و قواره یا لباس به عنوان “نیشان” میبرند. نیشان نماد نامزدی محسوب میشود و از آن روز به بعد، زوجین وارد دوره نامزدی میشوند.
آداب و رسوم خواستگاری، فرصتی برای شناخت بیشتر خانوادههای عروس و داماد و ایجاد صمیمیت و همدلی است. انجام این آداب و رسوم، در حقیقت به یادگار گذاشتن خاطرات شیرین و ماندگار از آغاز یک زندگی مشترک است. آداب و رسوم خواستگاری در اقوام مختلف ایران، گنجینهای از فرهنگ و رنگهای متنوع است. کشور ما، با تنوع قومی و فرهنگی، رنگینکمانی از آداب و رسوم خواستگاری را به نمایش میگذارد که در این مطلب، به برخی از این رسمها در اقوام مختلف پرداختهایم.