تاریخچه هفت سین چیست؟ یکی از جالبترین و دیدنیترین آیین و سنن در بین ایرانیان که از سالیان پیش رونق داشته است، چیدن سفره هفت سیناست. شاید برای بسیاری از شما عزیزان سوال باشد که چرا به سفره ی تحویل سال نو هفت سین میگویند؟ باید گفت که فلسفه هفت سین نمادهای هریک از اجزا تشکیل دهنده آن است.
درواقع، هر کدام از لوازم سفره دارای نماد و مفهوم خاص خودش است. همانطور که میدانید، هخامنشیان که جزو ایرانیان قبل از اسلام بودهاند، نام سفرهشان هفت چین نام گرفته بود. آنها در عید نوروز، در هفت ظرف چینی غذا میریختند و آن را هفت چین مینامیدند. در یک سری از منابع تاریخی نیز، عنوان شده است که ایرانیان قدیم، سفره هفت شین نیز داشتهاند.
این سفره هفت شین شامل: شاخه نبات، شقایق، شربت، شمشاد، شراب، شیرینی، شهد و شمع بوده است. به مرور زمان تغییرپیدا کرده است.
دربسیاری ازروستاها نیز، درسفره هفت سین رسم براین بوده که به معنای اینکه درون هفت سینی خوراکیهای متفاوتی قرارمیدادند ولی به مرورزمان با حذف ( ی ) سفره عید نوروزبه صورت هفت سین درآمده است.
وسایل سفره هفت سین جزو کهنترین آئین ملی در ایران است که همچنان جاودانه مانده و جزو یکی از عوامل تداوم فرهنگ ایرانیان است. رمز و رازهای نماد هر یک از لوازم هفت سین در این جشن بزرگ استقابل از بهار و سال نو، جنبههای معنوی بسیاری دارد.
اگر پدر یا مادر هستید، برای اینکه کودکتان از لحاظ اجتماعی رشد کند، بهتر است که فلسفه هفت سین را به زبان کوکانه برای او عنوان کنید تا با این روش، خاطره خوشی در ذهن آنها به جای بگذارید و برای حفظ فرهنگ و اصالت کودکان نیز، قدم بردارید.
دراین مقاله با ما همراه باشید تا نماد هریک ازهفت سین را برای شما بیان کنیم.
هفت سین قصر گلها همان طور که از اسمش پیداست، نمادی از ۷ نوع خوراکی است که اول آن ها با حرف سین آغاز میشود. سیب، سنجد، سبزه، سمنو، سیر، سرکه، سماق از اصلیترین لوازم سفره هفت سین نوروزی است.
سیب قرمز جدا از زیبایی که به سفره هفت سین میبخشد، نماد بارداری و پرستاری، عشق و سلامتی است.
سیب قرمز را در سالهای اخیر، درون تنگ ماهی یا کاسه آب قرار میدهند تا زیبایی بیشتری داشته باشد و از خرید ماهی قرمز نیز پرهیز کنند.
سمنو یکی از خوردنیهای گیاهی و مقوی است که از گندم تهیه میشود. این خوراکی از ویتامینهای بسیار بالایی برخوردار است. سمنو نمادی از صبوری، استقامت، قدرت و برقراری عدالت است.
سیر جزو یکی از گیاهان دارویی است و نماد آن از وجودش در سفره هفت سین به عنوان دفع میکروب و سلامتی است. سیر نشانه قناعت است که بر سر سفرهها قرار میدهیم تا در سال جدید یک انسان قانع، قوی، عاقل، سالم و شاداب باشیم.
قرار دادن سماق در سفره نمادی از صبر و بردباری است. سماق به تعبیر آغاز زندگی دوباره است. انسان خستگیهایی که در دوران زندگی با آن روبه رو میشود را، با پیشه کردن صبر و تحمل میگذراند تا باعث شادابی و لذت بردن از زندگی در دراز مدت شود.
انسان با غلبه بر ترس و اضطراب، زندگی را شیرینتر میگذراند و ریسک بیماریهای رایج براثر نگرانی و اضطراب را نخواهد داشت.
سنجد یکی از اجزای سفره هفت سین ما ایرانیان است که نمادی از عقل و خردمندی است. وجود سنجد بر سر سفرهها به این معناست که در آغاز سال جدید، هر تصمیمی که میخواهیم بگیریم فکر کنیم و در انجام هر کاری سنجیده عمل کنیم.
در ادبیات توصیف گریه، اشک و نگرانی است. هیچ انسانی در این دنیا به وجود نیامده که در زندگی بدون مشکلات بتواند زندگی کند. وجود سرکه در سفره نوروز ما، به این معنا است که در آغاز سال جدید، امکان برخورد کردن با بسیاری از مشکلات در زندگی وجود دارد و باید پذیرای آن باشیم تا بتوانیم به راحتی از آنها عبور کنیم و یک سال دیگر رشد کنیم.
ماهی قرمز (گلد فیش) نماد تلاش، تکاپو و تازگی است و هیچ جایی در فرهنگ ایرانی و باستانی ما ندارد. براساس برخی شواهد حدود صد سال پیش ماهی قرمز بخاطر اسم عربی آن (سمک) به عنوان یک سین وارد سفره ما ایرانیها شد،
که ما باید همان سیب قرمز شناور در آب که نماد گردش خورشید در آسمان هست را در سفره هفت سین خود قرار دهیم و ماهی قرمز را از سفره هفت سین خود حذف کنیم. در فرهنگ چین، ماهی نمادی از مرگ است و چینی ها با آزاد کردن آن در رودخانهها حیات را به خانه خود بازمیگردانند.
تخم مرغ نیز بر سر سفره هفت سین نماد باروری و زایش است. جالب است بدانید که آسمان چون پوسته تخم مرغ و زردهاش نماد زمین است. در زمانهای گذشته به عنوان عیدی نوروزی نیز، عمو نوروز یا حاجی فیروز به کودکان تخم مرغ رنگی داده میشده است. با توجه به این موضوع میتوان نتیجه گرفت که وجود تخم مرغ در سفره هفت سین، جنبه ظاهری آن را بیشتر از همه چیز مدنظر قرارداده است و از همان ابتدا، این نماد بر سرسفره هفت سین به صورت رنگ آمیزی شده قرار گرفته است.
برای رنگآمیزی و تزیین تخم مرغ سفره هفت سین، میتوانید از مواد طبیعی مانند زرد چوبه، پوست پیاز، پوست انار، لبو و غیره استفاده کنید یا به کمک رنگهای شیمیایی، تخم مرغتان را رنگ کنید.
وجود قران بر سر سفره هفت سین نشان این است که برای آغاز سال جدید، به خدای متعال توکل میکنیم و از او میخواهیم که بهترینها را در سال جدید برای خانواده و تمام مسلمانان جهان قرار دهد.
شمع نشان روشنایی، پایداری نور، شادی وگرما است. معمولا از دیدگاهی دیگر، شمع جهت استفاده برای چیدمان، زیبایی و احساسی کردن دکوراسیون و تزیینات نیز کاربرد دارد.
آیینه نمادی از زلال بودن، پاکی، صفا و یک رنگ بودن است و ضروری است که بالای سفره هفت سین قرار بگیرد. معمولا قرآن در مقابل آیینه قرارمیگیرد.